الکتروموتور چیست؟
الکتروموتور یا Electric motor گونهای ماشین الکتریکی است که انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل میکند. اغلب موتورهای الکتریکی از طریق اثر متقابل بین میدان مغناطیسی و جریان الکتریکی در داخل یک سیمپیچ برای تولید نیرو به شکل گشتاور و اعمال آن به شفت موتور عمل میکنند. موتورهای الکتریکی را میتوان توسط منابع برق جریان مستقیم (DC) مانند باتریها یا یکسوکنندهها یا از طریق منابع برق جریان متناوب (AC) مانند شبکهبرق، اینورترها یا ژنراتورهای الکتریکی به حرکت درآورد. ژنراتور الکتریکی از نظر مکانیکی با موتور الکتریکی یکسان است، اما جریان قدرت در آن معکوس است، یعنی انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند.
طبقهبندی الکتروموتور
الکتروموتورها را میتوان با توجه به ملاحظاتی مانند نوع منبع تغذیه، ساختار درونی، کاربرد و نوع حرکت خروجی طبقهبندی کرد:
- انواع AC یا DC
- دارای جاروبک یا بدون جاروبک
- تکفاز، دو فاز یا سه فاز
- هوا-خنک یا مایع-خنک
موتورهای کاربرد عمومی با ابعاد و مشخصات استاندارد، توان مکانیکی مناسبی را برای کاربردهای صنعتی فراهم میکنند. بزرگترین الکتروموتورها در پیشرانههای کشتیها، فشردهسازی سیالات درون خطوط لوله و نیروگاههای ذخیره تلمبهای با درجهبندی ۱۰۰ مگاوات استفاده میشوند.
اغلب موتورهای الکتریکی دوار هستند، اما موتورهای خطی هم وجود دارند. در یک موتور دوار بخش متحرک روتور و بخش ثابت استاتور خوانده میشود. اکثر الکتروموتورها بر اساس الکترومغناطیس کار میکنند، اما موتورهایی که بر اساس پدیدههای دیگری نظیر نیروی الکتروستاتیک و اثر پیزوالکتریک کار میکنند، هم وجود دارند که البته کاربردهای خاص و اندکی دارند.
موارد استفاده الکتروموتورها
از الکتروموتورها در فنها، پمپها، کمپرسورها، ابزارهای خانگی، لوازم خانگی، خودروهای برقی، تجهیزات تهویه مطبوع، ابزارهای برقی و رباتهای صنعتی استفاده میگردد. تقاضای موتورهای بازده بالا به دلیل عوامل مختلفی در حال افزایش است.
این عوامل شامل:
- عمر طولانی
- نیاز به نگهداری کم
- مصرف انرژی پایین
- تحمل زیاد ولتاژهای نوسانی
- افزایش قیمت برق
- استانداردهای سختگیرانه مصرف برق و …